niedziela, 25 marca 2018

Błażej Załężny

Błażej Załężny to jeden z naszych najdawniejszych przodków od strony Załężnych. Urodził się około roku 1761, zmarł 31 marca 1828 w Starym Siole, w domu nr 8.

Błażej był mężem Marianny Miśków (ok 1778 - 23.03.1844). Według akt metrykalnych, do których dotarliśmy, miał z nią co najmniej czworo dzieci:

- Zuzanna (ok 1788 - 13.12.1854)
- Brygida (ok 1792 - 29.03.1850)
- Katarzyna (ok 1800 - 24.09.1842)
- Marianna (ok 1801 - 18.04.1853)

Błażej był zapewne rolnikiem. Zmarł w wieku 67 lat na astmę i został pochowany na cmentarzu w Starym Siole. Na nagrobku napisano "Dom, w którym spoczywa Błażey Załężny, mąż pełen cnoty i pobożności. Żył lat 67. Umarł dnia 31 marca 1828. Przechodniów o pozdrowienie anielskie prosi."

Metryka zgonu Błażeja Załężnego (drugi wiersz). Oryginał dokumentu znajduje się w Centralnym Państwowym Archiwum Historycznym Ukrainy we Lwowie. W wersji elektronicznej dokument dostępny w serwisie Familysearch.com
 Już po wojnie część grobów na cmentarzu w Starym Siole została zlikwidowana, a tablice zostały rzucone w jednym miejscu przy ogrodzeniu. W trakcie prac porządkowych prowadzonych w roku 2015 przez Towarzystwo Miłośników Kultury Kresowej z Wrocławia, wolontariusze pracujący na cmentarzu odkryli tablicę nagrobną Błażeja. Poniżej zdjęcie wykonane przez Zbigniewa Saganowskiego.

Tablica nagrobna Błażeja Załężnego. Autor: Zbigniew Saganowski.
Więcej zdjęć ze Starego Sioła można znaleźć na stronie Towarzystwa: Zimna Woda – Stare Sioło 2015

sobota, 17 marca 2018

Malinowscy z Plebanówki - Marcin (ok. 1793-1833) i potomkowie

Marcin Malinowski był synem Jana i Rozalii, a bratem Jana, Kazimierza, Antoniego i Macieja (czy Mateusza). Urodził się około roku 1783, zmarł 15 kwietnia 1883 roku w Plebanówce, w domu nr 73. Według aktu zgonu zmarł mając 50 lat.

Marcin Malinowski ożenił się z Rozalią Janiszewską, córką Jana i Agaty (czy też Agnieszki). Małżonkowie mieszkali chyba pod numerem 73, bo tam urodziły się prawie wszystkie ich dzieci.

Dzieci Marcina i Rozalii Malinowskich:

- Maria (ok 1806-???)
- Kazimierz (ok 1806-27.01.1879)
- Marek (ok 1813-27.10.1900)
- Agnieszka (ok 1815-???)
- Wincenta (05.04.1816-18.10.1844)
- Jadwiga (12.08.1818-1878)
- Paweł (02.07.1821-???)
- Katarzyna (24.11.1823-???)
- Maciej (19.02.1826-1831)
- Katarzyna (30.03.1828-???)


Poniżej znajdują się dalsze informacje o potomkach Marcina i Rozalii.

Maria Malinowska urodziła się około roku 1806. 30 października 1831 roku w Plebanówce Maria wyszła za Andrzeja Tarkę, syna Piotra i Teresy Machalskiej (Michalskiej). Maria była już wtedy wdową po Teodorze Kozak, z którym miała syna Bazylego. Niestety nie mamy szczegółów tamtego małżeństwa - księgi za te lata są niekompletne.

Maria i Andrzej Tarkowie mieli co najmniej piątkę dzieci: Michał (ur. 08.09.1833), Tomasz (ur. 19.12.1836), Teresa (ur. 30.10.1839), Anna (ur. 21.07.1843, żyła tylko 4 dni), Antoni (ur. 06.06.1851). Z tej piątki na pewno swoje rodziny założyli Michał i Teresa. O Michale wiemy, że miał dwoje dzieci (Mikołaj ur. 1861 i Marianna ur. 1872), a o Teresie, że wyszła za mąż za Mikołaja Gołębiewskiego (Gołębiowskiego), syna Macieja i Ewy.

Kazimierz Malinowski urodził się około roku 1806. Kazimierz ożenił się z Magdaleną Górniak, córką Tomasza i Marii. Mieli razem co najmniej dziewięcioro dzieci: Katarzyna (ur. 14.02.1828, zm. 14.04.1859, żona Jana Tarki, z którym miała 3 dzieci - niestety wszystkie zmarły w dzieciństwie), Wojciech (ur. 22.04.1830), Marianna (ur. 08.05.1833 w domu 73 - u dziadków), bliźniaczki Franciszka i Anna (ur. 19.08.1836 w domu 54, Anna wyszła za Jana Iżyk), Agnieszka (ur. 12.01.1839, żyła 7 dni), Elżbieta (ur. 17.04.1840 w domu 128, miała 3 mężów: Michał Łucków, Kazimierz Krzewski i Aleksy Brodiak), Krzysztof (ur. 23.07.1842 w domu 128, ożenił się z Ewą Mazurkiewicz) i Jan (ur. 07.05.1845 w domu 73). Kazimierz Malinowski zmarł 27 stycznia 1879 roku w Plebanówce, w domu 128.

Marek Malinowski urodził się około roku 1813. W październiku 1836 roku Marek ożenił się z Marianną Zabłudową, córką Onufrego i Marianny Gajowskiej. Marek miał wtedy 23 lata, a jego wybranka 24. Marek i Marianna mieli co najmniej czworo dzieci: Annę (ur. 07.01.1838, zm. 08.05.1854), Teresę (ur. 29.10.1849) i Piotra (ur. 05.09.1853, zm. 15.05.1854) i Piotra (ur. 11.07.1856). Dzieci rodziły się w domu nr 73, można więc chyba założyć, że także po ślubie Marek mieszkał ze swoimi rodzicami. Marek Malinowski zmarł 27 października 1900 roku w rodzinnym domu nr 73.

Agnieszka Malinowska urodziła się około roku 1815. W lutym 1838 roku Agnieszka wyszła za mąż za Łukasza Gomulickiego, syna Tekli Gomulickiej. W Plebanówce był chyba jeszcze jeden Łukasz Gomulicki, którego syn Grzegorz miał dwie żony i kilkoro dzieci. Sądząc po datach urodzenia tych dzieci raczej nie mogły być wnukami naszej Agnieszki Malinowskiej.

Wincenta Malinowska (05.04.1816-18.10.1844) wyszła za mąż za Szymona Tarkę, syna Michała i Katarzyny Gliwa. Ślub miał miejsce 29 stycznia 1843 r. w Plebanówce. Drugiego października 1844 r. małżonkom Tarkom urodził się syn Franciszek. Niestety krótko po porodzie Wincenta zmarła. Jako przyczynę śmierci wpisano "ordinaria" czyli "zwykła", ale można się domyślać, że Wincenta padła ofiarą gorączki połogowej. Mały Franciszek przeżył ledwie kilka miesięcy - zmarł w marcu 1845 roku. W kwietniu 1845 Szymon ożenił się z wdową Marianną Rogowską, po mężu Zygmunt.

Jadwiga Malinowska urodziła się 12 sierpnia 1818 roku. Dnia 6 listopada 1842 w Plebanówce Jadwiga wyszła za mąż za Andrzeja Gołębiowskiego (Gołębiewskiego), syna Macieja i Ewy Obacz. Tu mała uwaga: jak wspominaliśmy we wpisie o Szmigielskich, właśnie ten Maciej Gołębiowski był prawdopodobnie świadkiem ślubu Michała Szmigielskiego i Katarzyny Tarki, naszych pra...dziadków Szmigielskich, którzy brali ślub dwa tygodnie wcześniej, 23 października 1842 roku. Wracając do Jadwigi i Andrzeja - w akcie podano, że on miał lat 22, a ona 24, a świadkami ślubu byli Antoni Oszust i Andrzej Tarka.

Małżonkowie Gołębiewscy doczekali się co najmniej szóstki dzieci: Anna (ur. 14.02.1844), Kacper (07.01.1846-14.02.1847), Maria (ur. 16.12.1847), Tekla (ur. 18.06.1850), Apolonia (ur. 14.07.1853 - z jakiejś przyczyny babkę ze strony ojca wpisano jako Ewę Maślankową a nie Ewę Obacz czy Owczarz jak przy innych dzieciach, być może sporządzającemu akt pomieszało się z prababką - wedle aktu zgonu Maciej Gołębiowski, ojciec Andrzeja i dziadek Apolonii był synem Rozalii Maślanka), Klara (ur. 11.10.1855), . Wszystkie dzieci rodziły się w domu nr 84, tam też zmarła Jadwiga 7 lipca 1878 roku. W akcie podano, że była wdową po Andrzeju Gołębiewskim.

Córki Gołębiewskich założyły swoje rodziny:
- Klara wyszła za wdowca Jana Janiszewskiego, mieli dwie córki (Anna ur. 1880, Franciszka ur. 1881)
- Anna wyszła za Jana Makuszczak, mieli 5 córek (Katarzyna, Józefa, Anna, Karolina, Elżbieta), środkowa - Anna - wyszła za Łukasza Obacz
- Maria wyszła za Pantaleona Fryz, mieli syna Michała (ur. 1875, ożenił się z Anną Kozak) i córki Annę, Agnieszkę i Teklę (Anna wyszła za Jana Michalskiego vel Leśnego)
- Tekla wyszła za Romana Fryz (brata Pantaleona), mieli trzy córki (Michalina, Teresa, Anna)

Paweł Malinowski urodził się 2 lipca 1821 roku. Paweł ożenił się z Katarzyną Niedźwiedź, córką Ignacego i Katarzyny Panków. Wiemy o dwójce ich dzieci - Magdalenie (04.09.1849-20.07.1903) i Urbanie (zm. 1935). Paweł zmarł w marcu 1887 roku w Plebanówce, dom nr 163. W akcie podano, że Katarzyna Niedźwiedź już wtedy nie żyła, a Paweł pozostawił po sobie owdowiałą Annę Maślanka, po pierwszym mężu Pępkowska.

Córka Pawła i Katarzyny, Magdalena, wyszła za mąż za Marcina Masztalerz (syna Wojciecha i Ewy Pępkowskiej). Mieli co najmniej 9 dzieci:
- Paweł (16.01.1871-???) - w 1898 poślubił Marię Michalską (córkę Hiacynta i Brygidy Czajkowskiej), jednym ze świadków ślubu był jego wuj Urban Malinowski. Mieli co najmniej dwoje dzieci - Antoniego i Agnieszkę.
- Piotr (03.05.1873-???) - w 1899 poślubił Marię Suszczyńską (córkę Franciszka i Anny Malinowskiej - z całkiem innych Malinowskich, o których będzie osobny wpis). W akcie ślubu numer domu podano jako "185 vel 117" - ciekawe, dlaczego numeracja była podwójna? Przy jego urodzeniu było po prostu 117. Piotr i Maria mieli co najmniej 4 dzieci - dwie córki o imieniu Paulina (obie zmarły w dzieciństwie) i synów Urbana i Józefa.
- Agnieszka (01.01.1876-12.03.1888), ur. dom 117, zm. dom 235 na "phtisis" czyli gruźlicę
- Jan (15.07.1878-???) - ożenił się z Teresą Oleszczuk, córką Jana i Marii; dom 117
- Stefan (1881-13.07.1881) - zmarł na odrę, dom 117
- Antoni (03.07.1882-24.04.1883) - zmarł na "anginę", dom 235 - przeprowadzka?
- Ignacy (10.02.1884-14.02.1884), ur. dom 235, zm. dom 117
- Józef (07.10.1887-???), dom 235
- Katarzyna (ok. 1891-02.09.1902) - zmarła w wieku 11 i 3/4 roku na "skrofuły" (czyli prawdopodobnie gruźlicę węzłów chłonnych lub inne guzy), dom 158 - kolejna przeprowadzka?

Magdalena zmarła w 1903 roku na "zapalenie", w domu 158.

Urban Malinowski, syn Pawła, ożenił się z Anną Makowską, córką Michała i Anastazji Bundzylak (?). Anna była prawdopodobnie z Załawia. Zamieszkiwali dom nr 163, czyli rodziców Urbana.
Dzieci Urbana i Anny:
- Jan (14.02.1883-???), chrzestni Jan Makowski z Załawia (wuj) i Magdalena Masztalerzowa (ciotka z domu Malinowska). Prawdopodobnie nasz pra...dziadek, mąż Katarzyny i ojciec Pauliny i Pawła (patrz obrazek poniżej).
- Piotr (18.05.1885-03.08.1887), zmarł na szkarlatynę (mała epidemia wspomniana w innym wpisie)
- Paweł (22.04.1889-???)
- Katarzyna (07.06.1892-???)
- Maria (09.05.1895-???)
- Michał (28.02.1898-28.02.1898)
- Piotr (08.09.1899-???)
- Józef (19.12.1902-???)
- Antoni (11.07.1905-1707.1905)


Katarzyna Malinowska wyszła w 1847 r. za Jana Oleszczuka, syna Franciszka Oleszczuk i Anny Szmigielskiej bądź Błotnej. Katarzyna i Jan mieli 3 synów: Piotr (1853-1856), Józef (1855-1902) i Antoni (daty urodzenia i zgonu nieznane). Józef Oleszczuk ożenił się z Anną Śnieharów (mieli co najmniej 2 dzieci: Antoniego i Anielę, która wyszła za Leona Oszust), a Antoni Oleszczuk z Anną Pępkowską (ci z kolei mieli co najmniej czworo potomków: Michała, Jana, Marię i Teklę; Tekla ożeniła się ze Stanisławem Gomulickim). 


O Macieju Malinowskim nie mamy dalszych informacji. 

 

Wpis opublikowany 17.03.2018, aktualizowany 10.12.2020.

piątek, 16 marca 2018

Malinowscy z Plebanówki - bracia Jan, Kazimierz, Maciej, Marcin i Antoni

Nazwisko Malinowski jest bardzo popularne. W Plebanówce było sporo rodzin o tym nazwisku. Wiele z nich wywodzi się od wspólnej pary przodków: Jana Malinowskiego i Rozalii z domu Wójcik.

Jan był synem Marcina. Urodził się około 1762 roku, a zmarł 11 lutego 1832 w Plebanówce. Z Rozalią ożenił się około 1780 roku. Jan i Rozalia mieli (co najmniej) pięciu synów: Jana, Kazimierza, Macieja, Marcina i Antoniego.

  • Jan syn Jana (ok. 1782-09.11.1841) ożenił się z Marianną Maślanką (ok 1785-15.04.1837), córką Ignacego. 
  • Kazimierz Malinowski (ok. 1783, zm. 30.04.1853) ożenił się z Agatą (Agnieszką) Oleszczuk (1793-1855), córką Grzegorza i Reginy.
  • Maciej (Mateusz) Malinowski (ur. ok 1790) w 1817 roku ożenił się z Katarzyną Krechowicz (ur. ok 1797), córką Bartłomieja i Anny.
  • Marcin Malinowski (ur. ok. 1783, zm. 15.04.1833) ożenił się z Rozalią Janiszewską (u.r ok 1785, zm. 1847), córką Jana i Agaty (czy też Agnieszki). Nasza rodzina wywodzi się od Marcina i Rozalii.
  • Antoni Malinowski (ur. ok 1792, zm. 17.01.1827) ożenił się z Marią Perchaluk.


Pięciu braci Malinowskich miało mnóstwo potomków.

Dzieci Jana Malinowskiego i Marianny:

  • Katarzyna Malinowska (ur. ok 1809, zm. 22.08.1827), żona Marcina Górniaka (ślub w styczniu 1826)
  • Maria Malinowska (ur. ok. 1816, zm. 01.06.1886), żona Kacpra Oszust (ślub w lutym 1836)
  • Cyryl Malinowski (ur. 28.01.1817 w domu nr 17, zm. 11.12.1854), mąż Łucji/Lucyny Łucków (ślub 1836) i Marceli Baranowskiej (ślub 1841)
  • Tekla Malinowska (ur. 1822), żona Feliksa Ganczarskiego (ślub 1840)
  • Wojciech Malinowski (ur. 08.04.1825 w domu nr 17, zm. 25.11.1827)


Dzieci Kazimierza Malinowskiego i Agaty (Agnieszki):

  • Urszula (08.10.1817-11.02.1897) - urodzona w domu nr 35
  • Marcin (30.10.1819-???) - urodzony w domu nr 92
  • Katarzyna (27.03.1822-3.09.1859) - urodzona w domu 75?
  • Marianna (13.03.1824-???) - urodzona w domu nr 79 (lub 73 - niewyraźnie napisane)
  • Józefa (13.03.1824-22.11.1827) - urodzona w domu nr 79 (lub 73 - niewyraźnie napisane)
  • Marianna (13.03.1824-29.10.1827) - bliźniaczka Józefy 
  • Magdalena (4.04.1827-4.03.1852)
  • Anna (17.07.1829-???) - urodzona w domu nr 75
  • Marianna (17.07.1829-24.07.1831) - urodzona w domu nr 75
  • Jan (3.07.1832-???)  
  • Paweł (3.07.1832-26.02.1888) - bliźniak Jana
  • Wojciech (12.04.1838-14.06.1907) - urodzony w domu nr 71?

 

Ślub Macieja Malinowskiego i Katarzyny Krechowicz miał miejsce 22 lipca 1817 roku w Plebanówce, a świadkami byli Jan Malinowski i ktoś z rodziny Oszust (imię niewyraźnie napisane). Z aktu ślubu szacujemy, że Maciej urodził się około roku 1790, a jego żona około 1797 r.

Dzieci Macieja i Katarzyny Malinowskich:

  • Jadwiga (01.11.1818-???) - urodzona w domu nr 80
  • Wiktoria (ur. ok. 1820, zm. ok. 1855) 
  • Jan (07.06.1824-???) - urodzony w domu nr 32
  • Marianna (ok 1827-???)
  • Ignacy (14.02.1830-???) 
  • Tekla (28.08.1833-???) - urodzona. w domu nr 80
  • Anna (04.05.1836-21.05.1836) - ur. i zm. w domu nr 80
  • Magdalena (13.08.1837-???) - urodzona w domu nr 80
  • Anna (17.04.1844-???) - urodzona w domu nr 80

 

Marcin Malinowski (mąż Rozalii Janiszewskiej) zmarł 15 kwietnia 1833 roku. Na podstawie aktu zgonu szacujemy, że urodził się około roku 1783 (zmarł w wieku 50 lat). W akcie podano imiona jego rodziców oraz adres - dom 73.


Dzieci Marcina i Rozalii Malinowskich:
  • Maria (ok 1806-???)
  • Kazimierz (ok 1806-27.01.1879)
  • Marek (ok 1813-27.10.1900) - zmarł w domu nr 73
  • Agnieszka (ok 1816-31.07.1840)
  • Wincenta (05.04.1816-18.10.1844) - urodzona w domu nr 73
  • Jadwiga (12.08.1818-7.07.1878) - urodzona w domu nr 47
  • Paweł (02.07.1821-15.03.1887) - urodzony w domu nr 73
  • Katarzyna (24.11.1823-???) - urodzona w domu nr 73
  • Maciej (19.02.1826-19.05.1831) - urodzony w domu nr 73
  • Katarzyna (30.03.1828-???)

Jak widać, w tym samym roku 1818 urodziły się dwie Jadwigi Malinowskie, kuzynki. Nietrudno potem o pomyłki w genealogii.

Nasza rodzina wywodzi się od Pawła Malinowskiego, syna Marcina i Rozalii.
W październiku1848 roku Paweł ożenił się z Katarzyną Niedźwiedź, córką Ignacego i Katarzyny Pankowej. Mieszkali w domu nr 73 - w nim urodziła się ich córka Magdalena (04.09.1849-20.07.1903). Ich syn Urban (6.01.1860-1935) to ojciec Jana Malinowskiego i dziadek Pauliny Malinowskiej, żony Jana Szmigielskiego.


 Antoni Malinowski i Maria Perchaluk mieli dzieci:

  • Anna - wyszła za Kazimierza Babiak (Babjak)
  • Tekla - wyszła za Joachima Leśnego vel Machalskiego
  • Grzegorz - ożenił się z Marią Dołha
  • Wojciech (ur. ok 1816) - ożenił się z Reginą Tarką
  • Ignacy (ur. 3.07.1818) - ożenił się z Julią Schabowską (Szabowską)

 

(Dla zainteresowanych: metryki z Plebanówki są dostępne na AGAD i FamilySearch). 

Opublikowane: 16.08.2018. Aktualizowane 31.05.2025 

wtorek, 13 marca 2018

Plebanówka - małe epidemie 1883 (zapalenie płuc), 1884 (odra), 1887 (szkarlatyna)

Na jesieni 1883 roku Plebanówkę nawiedziła epidemia zapalenia płuc (czy podobnej choroby). Zmarło przez nią kilku starszych mieszkańców:


- Michał Zarzeczański, mąż Tekli Niedźwiedź, lat 60,
- Andrzej Gomulicki, mąż Magdaleny Gliwa, lat 62,
- Aleksander Tarka, mąż Marii Partyka, lat 43,
- Tekla z domu Krzewska, żona Grzegorza Kozak, wdowa po Smolańskim, lat 42,
- Antoni Maślanka, wdowiec po Marii Łucków, lat 57,
- Krzysztofa (Krystyna) z domu Pępkowska, wdowa po Urbanie Partyka, lat 67.

Jak powyższe osoby są powiązane z naszą rodziną?

Michał Zarzeczański to ojciec Łucji (Lucyny), która wyszła za Michała Szmigielskiego, syna Wawrzyńca.

Andrzej Gomulicki - o ile dobrze go zidentyfikowaliśmy - jest powinowatym poprzez rodzinę Malinowskich (tj. Pauliny, żony Jana Szmigielskiego).

Aleksander Tarka jest powinowatym poprzez Katarzynę Malinowską, żonę Wawrzyńca Szmigielskiego.

Tekla Krzewska jest powinowatą poprzez Marię Niedźwiedź, żonę Adama Szmigielskiego, syna Jana, syna Michała.

Antoni Maślanka jest powinowatym poprzez rodzinę Malinowskich (tj. Pauliny, żony Jana Szmigielskiego).

Krzysztofa Pępkowska jest powinowatą poprzez Katarzynę Malinowską, żonę Wawrzyńca Szmigielskiego.

Powyższe to tylko "najkrótsze ścieżki" do nas, natomiast raczej pewne jest, że powiązań poprzez inne osoby istnieje więcej.


Z kolei na początku roku 1884 swoje żniwo wśród dzieci zebrało "morbilli" czyli odra, poniżej jedna strona księgi zgonów z zakreślonym słowem "morbilli":


W sumie w 1884 z powodu tej choroby zmarło 10 dzieci. Jak dobrze, że teraz są szczepienia!

Z kolei w 1887 roku żniwo wśród dzieci zebrała szkarlatyna (zmarło 19 dzieci), przykładowa karta z księgi zgonów poniżej:


(Dla zainteresowanych: metryki z Plebanówki są dostępne na AGAD i FamilySearch).

czwartek, 8 marca 2018

Maria Soja, Ryszard Dziemidowicz - anegdoty z II WŚ

(poniższe było spisane w grudniu 2007 roku)
Dziadek (Ryszard Dziemidowicz) mówił o tym, jak złapał (właściwie to podwędził z sowchozu) barana i potem go oprawił. I wszyscy musieli jeść baraninę, bo było jej dużo, a tu ciepło i brak lodówek, w dodatku brakowało chleba czy czegokolwiek... I mieli jakieś skórki pomarańczowe w cukrze, bo wymienili się z sąsiadami czy kimś za mięso. Mówił też, jak podpatrzonym gdzieś sposobem ściągał skórę z tego barana - trzeba było naciąć mu nogę, a potem dmuchać w nią, aż nastąpiło -hm- rozwarstwienie. A taki baranek to przedtem chodził sobie po łące i w ogóle i czysty to nie był. Później trzeba było bić zwierza kijem, no a potem ściągnąć skórę.
Inna rzecz: jak tylko zaczęła się wojna, moja prababcia (Apolonia Dziemidowicz, z domu Stawecka) ususzyła wółr chleba - pamiętała z poprzedniej, że to jest pierwsze co znika. I ten wór sobie tam gdzieś stał na uboczu. A jak przyszła rewizja (bo cośtam, związane z lokalizacją domu) to pradziadek się stresował, gdyż miał w blacie stołu zabite deskami papierosy. Pan Niemiec rewizor zainteresował się jednak workiem: potrząsnął, a tam szuszczenie. Was ist das? - zapytał. Brot! - odpowiedziano mu, a on się odsunął z obrzydzeniem.

Babcia (Maria Dziemidowicz, z domu Soja) mówiła jak to z pewną starszą kobietą, której też nie oddelegowano do pracy, siedziały i cały dzień mełły ziarno na mąkę, bo brakowało chleba (chociaż dostawali jakiś wojskowy od Ślązaka żołnierza). Za żarna, stwierdziła babcia, można było iść do obozu lub od razu zginąć, ale tam, wtedy, już Niemcy się tym tak nie interesowali. A robota była ciężka i babcię zastanawiało, jak to ludzie kiedyś tak cały czas sobie produkowali jedzenie. Mówiła też, że pod koniec wojny już się nauczyła, że jak słyszysz gwizd, to kula się minęła, a jak charkot, to trzeba natychmiast paść na ziemię. Ale wcześniej, jak miała lat z 10, to wstydziła się rzucać na podłogę w piwnicy, bo byli koledzy z podwórka i w ogóle - a dorośli krzyczeli na nią.

***
(jeszcze parę rzeczy, które mi się przypomniały) 
W trakcie wojny dziadek nie uczył się, tylko pracował, miedzy innymi na na kolei w Łapach. Któregoś razu spotkał dyrektora szkoły, a on kazał mu wracać do nauki.

Babcia pomagała w sklepie u rodziców. Któregoś razu stała za ladą, a pod nią miała schowaną książkę (czytała dla zabicia czasu, a może w ramach nauki, nie pamiętam). Przyszedł Niemiec coś kupić, babcia, wedle własnych słów, jakoś tak buntowniczo mu odpowiadała (czy to nie było jakiegoś produktu, czy coś innego). Mówiła, że wiedziała, że za polską książkę mogła nawet zginąć, ale była młoda i niemądra.

Sklep (babcia po prawej):



Babcia uczyła się na tajnych kompletach. Jej nauczyciel, pan Gromadzki, później zginął niestety.

Więcej o Gromadzkim:
Gromadzki Tomasz, ps. "Struna", 1902-1944. Był kierownikiem szkoły w Stopnicy. Został zabity przez Gestapo w czasie łapanki wiosną 1944 roku. Kilka lat wcześniej, w '39 jego córka zginęła w bombardowaniu. (informacja za wspomnieniami Bogumiła Hetnarskiego).

Ogólnie rodzice zachęcali babcię do nauki. Prababcia mówiła babci, że sprzątać, gotować nauczy się szybko jak wyjdzie za mąż, a póki co ważniejsza jest szkoła. (No i też babcia rzeczywiście gotować uczyła się w zasadzie po ślubie).

Jak przyszli Rosjanie, to byli tacy obdarci i zabiedzeni, że babci było ich trochę żal.

poniedziałek, 5 marca 2018

Szmigielscy z Plebanówki - ksiądz Łukasz (1899-1966)

Łukasz Szmigielski urodził się 22 lipca 1899 roku w Plebanówce. Jego rodzicami byli Antoni (syn Michała i Katarzyny Tarka) i Eudoksja (córka Piotra Kańskiego i Marii Paluch). Chrzestnymi zostali Łukasz Krukowski i Julia Kaczorowska, żona Maksymiliana (domo Maruszewska). Łukasz urodził się w domu numer 87. Kiedy przychodził na świat, jego rodzicie mieli już czworo innych dzieci (dwóch synów i dwie córki).



Łukasz został wyświęcony na księdza w 1926 roku, gdy miał 27 lat.




Przed drugą wojną światową Łukasz służył w Mariampolu, był tam kapelanem Sióstr Miłosierdzia czyli szarytek (został mianowany w 1927 roku).

Na zdjęciu poniżej, przed szkołą w Wołczkowie, od lewej: nauczyciele p. Strutyńscy i ks. Łukasz Szmigielski. Informacja za nieistniejącą już stroną http://mariampol-wolczkow.prv.pl


Po wojnie Łukasz mieszkał w Opolskim. Poniżej zdjęcie z procesji w Głubczycach.


Strona Wodniki.bloog.pl podaje taką informację:

Po repatriacji parafianie z Mariampola osiedlili się na Opolszczyźnie w miejscowościach Dziećmorowice, Baborów i Głubczyce. Inna grupa rozdzieliła się i rozbiła swe pielesze w Diecezji Gorzowskiej, miedzy innymi w Smolnie Wielkim w pow. Sulechów. Oni też prosili w liście z 15. kwietnia 1953 r. ks. Mikołaja Witkowskiego, byłego ich proboszcza, aby im " udzielił najpotrzebniejszych rzeczy", których potrzebowali do swego " ubogiego kościoła, a już nie są w stanie tyle kupić". W tej sprawie występował najaktywniej Stanisław Obacz. Drugą prośbę skierował on do ks. Witkowskiego w sprawie rzeczy kościelnych dnia 9 czerwca 1955 r. Z listu tego wynikało, że ksiądz Śmigielski będący w Mariampolu przed repatriacją, zdeponował rzeczy kościelne z Mariampola w Dziećmorowicach. W odpowiedzi ks. Witkowski nakazał St. Obaczowi aby "zabrał paramenty mariampolskie z Dziećmorowy do siebie."

Jest tam również takie zdjęcie, na którym widać zakonnice szarytki w charakterystycznych czepkach oraz dwóch księży:

 


Łukasz zmarł 20 października 1966 roku. Poniżej zdjęcia jego grobu - Cmentarz Komunalny w Bolesławcu, ul. Śluzowa 10. Łukasz spoczywa w sektorze 3, w rzędzie 1, w grobie nr 1.




(Dla zainteresowanych: metryki z Plebanówki są dostępne na AGAD i FamilySearch).

Szmigielscy z Plebanówki - Michał i potomkowie

Michał Szmigielski (urodzony około 1812 roku) był synem Sebastiana Szmigielskiego i Marianny z Kotysów. W roku 1842 ożenił się z Katarzyną Tarką, córką Tadeusza Tarki i Ksawery Nadolnej (? - jej imię i nazwisko zmienia się w kolejnych aktach).



Michał i Katarzyna mieli co najmniej czworo dzieci:
- Franciszek Szmigielski (1843-1845)
- Jan Szmigielski (1847-???)
- Katarzyna Szmigielska (1849-1872)
- Antoni Szmigielski (1852-???)

Franciszek Szmigielski urodził się pod numerem 83, czyli w domu swoich dziadków Szmigielskich. Babka od strony matki wpisana jest pod imieniem Ksenia - wygląda to na zdrobnienie od Ksawery. Franciszek miał aż czworo chrzestnych: Antoni Gołębiowski, Marianna Wąsowicz, Gabriel Tarka i Anna Kotysowa.


Niestety już po dwóch latach, we wrześniu 1845 roku, Franciszek umarł, "z przyczyn naturalnych".

Jan Szmigielski urodził się w lipcu 1847 roku. W jego akcie urodzenia babkę od strony matki wpisano jako Xenię Nadolną. Jan miał dwoje chrzestnych, Michała Stachów i Urszulę Partykową.


Jan ożenił się z Teklą Kozak, córką Teodora i Marii Rudej (? nazwisko zmienia się w kolejnych aktach). Ślub miał miejsce w Plebanówce w październiku 1874 roku. Świadkami byli Marek Malinowski i Michał Krzewski.



Jan i Tekla doczekali się co najmniej czwórki dzieci, z czego pierwsze przyszło na świat już w dwa miesiące po ślubie:
- Adam Szmigielski (1874-???)
- Anna (1880-1881)
- Maria (1882-???)
- Agnieszka (1886-???)

W akcie urodzenia Adama dane obu babć są inne, niż by się można spodziewać - Katarzyna Tarka zmienia się w Katarzynę Koliską, a żona Teodora Kozak jest wpisana jako Maria Muszka. Z kolei przy urodzinach Anny, Marii i Agnieszki babka Maria jest pod nazwiskiem Hrycyszyn. Dzieci rodziły się w domu numer 83.


Adam Szmigielski ożenił się z Marią Niedźwiedź, córką Jana Nepomucena i Anastazji Kosowicz. Mieli co najmniej dwójkę dzieci:
- Tekla Szmigielska (1902-???)
- Jan Szmigielski (1908-???)

Tekla i Jan również rodzili się w domu numer 83.

Katarzyna Szmigielska urodziła się pod numerem 83, czyli w domu swoich dziadków Szmigielskich. Z jakiejś przyczyny jej babka od strony matki jest wpisana do ksiąg jako Eufemia Dziaczkowa, a nie Ksenia Nadolna.


Katarzyna zmarła w wieku dziewiętnastu lat na "consumptio" czyli gruźlicę (czy inną podobnie wyniszczającą chorobę). W chwili śmierci mieszkała pod numerem 86, czyli z rodzicami. W akcie zgonu nazwisko panieńskie jej matki wpisano jako Kubik zamiast Tarka, prawdopodobnie dlatego, że dziadek Tarka miał na imię Jakub.



Antoni Szmigielski, nasz bezpośredni przodek, urodził się 27 lipca 1852 w Trembowli. Antoni ożenił się z Eudoksją Kańską, córką Piotra Kańskiego i Marii Paluch. Niestety na razie nie udało się nam odnaleźć aktu ślubu - możliwe, że był w parafii greckokatolickiej, dla której księgi za interesujące nas lata nie przetrwały.

Antoni i Eudoksja mieli co najmniej 8 dzieci, z czego najstarsze, Jan, zmarło w dzieciństwie:
- Jan (1881-1881)
- Władysław (1882-???)
- Katarzyna (1886-???)
- Paulina (1893-???)
- Michał (1896-1979)
- Łukasz (1899-1966)
- Maria (1901-???)
- Jan (1905-1951)

Władysław ożenił się z Ksenią. Mieli synów Antoniego i Kazimierza.
Katarzyna pozostała panną.
Paulina wyszła za Jana (Krychowicz?).
Michał ożenił się z Anną Obacz, ich dzieci to Michalina i Zenon.
Łukasz został księdzem, przez pewien czas był duchownym w Mariampolu.
Maria wyszła za pana nazwiskiem Łucków, ich córka to Stefania.
Jan ożenił się z Pauliną Malinowską - oni doczekali się aż dziesięciorga dzieci (córki: Janina, Maria, Michalina, Stanisława; synowie: Antoni, Bronisław, Łukasz, Marian, Stanisław, Zbigniew).

(Dla zainteresowanych: metryki z Plebanówki są dostępne na AGAD i FamilySearch).  

 Wpis opublikowany 06.03.2018, aktualizowany 24.04.2021.

piątek, 2 marca 2018

Szmigielscy z Plebanówki - Wawrzyniec (1821-???) i potomkowie

Wawrzyniec Szmigielski urodził się w 1821 roku w Plebanówce. Był synem Sebastiana i Marianny z Kotysów, bratem naszego przodka Michała. Tak jak wspominaliśmy w poprzednim wpisie, miał dwie żony: Katarzynę, a później Marię.

Z Katarzyną Wawrzyniec miał dwójkę dzieci, Michała (ur. 30.08.1854) i Annę (ur. 16.05.1857), z Marią córkę Teresę (ur. i zm. w 1861), Klarę (1863-???) i syna Tomasza (ur. ok. 1866).

Michał Szmigielski ożenił się z Łucją (czy też Lucyną) Zarzeczańską, córką Michała i Tekli Niedźwiedź. Jak dotąd odnaleźliśmy 8 ich dzieci:

- Ignacy (ur. i zm. w 1879)
- Mateusz (1880-???)
- Teresa (1882-???)
- Jan (1886-???)
- Piotr (1889-???)
- Maria (1892-???)
- Tekla (1899-???)
- Anna (1901-???)

Z aktów wynika, że Mateusz Szmigielski ożenił się z Franciszką Hrycyk, córką Teodora i Tekli Pępkowskiej i miał z nią syna Augustyna (ur. 1904) i córkę Petronelę (ur. 1908).


Anna Szmigielska wyszła za Dymitra Stachów, syna Antoniego i Tekli Oszust. Anna i Dymitr mieli 3 córki, Marię (1884-???), Apolonię (1887-???) i Agnieszkę (1889-???). Maria Stachów wyszła za Joachima Dziedzińskiego od Stefana i Marii Szmigielskiej.

W 1893 Tomasz Szmigielski ożenił się z Anną Stachów, córką Piotra i Teresy Niedźwiedź. Anna Stachów i wspomniana wyżej Łucja Zarzeczańska były kuzynkami, spokrewnionymi poprzez Niedźwiedziów (inaczej ujmując, ich matki były siostrami). Na razie nie wiemy, w jaki sposób Anna Stachów była spowinowacona z Dymitrem Stachów, choć po nazwisku można zgadywać, że jakieś związki między nimi były.


Zauważmy, że w akcie ślubu matka Tomasza jest wpisana jako Maria Gurniak (dla przypomnienia, przy swoim własnym ślubie wpisana była jako Gur).

Tomasz i Anna mieli co najmniej 6 dzieci:

- Józef (1895-1900)
- Marcela (1897-1899)
- Tadeusz (1899-???)
- Marcela (1901-???)
- Teresa (1904-???)
- Augustyn (1907-???)

Według notatki w aktach młodsza Marcela w 1960 roku wyszła za mąż za niejakiego Mariana Bieleckiego.


(Dla zainteresowanych: metryki z Plebanówki są dostępne na AGAD i FamilySearch). 

 

Wpis opublikowany 02.03.2018, aktualizowany 10.12.2020

czwartek, 1 marca 2018

Szmigielscy z Plebanówki - Błażej i potomkowie

Błażej Szmigielski, mąż Jadwigi, to na razie najdawniejszy znany nam Szmigielski z Plebanówki. Póki co odnaleźliśmy dane o jego dwóch synach - Sebastianie, od którego wywodzi się nasza rodzina, a także Andrzeju.

Andrzej pojawia się jedynie w księdze zgonów z 1833 roku:



Z wpisu wynika, że zamieszkały pod numerem 83 Andrzej zginął 30 maja udusiwszy się w pożarze (?), co potwierdzone zostało sekcją zwłok przeprowadzoną 31 maja. Miał 47 lat., czyli urodził się około roku 1786. Nie podano, czy zostawił po sobie jakąś inną rodzinę.

Dla kontrastu, Sebastian Szmigielski zmarł pięć lat później, 2 stycznia 1838 roku, mając lat 56, z przyczyn naturalnych ("zwykłych"). Jak widać w obu wpisach pojawia się dom numer 83 - bracia Szmigielscy mieszkali pod jednym dachem.


O ile o rodzinie Andrzeja nic nie wiemy, o tyle potomków Sebastiana i jego żony Marianny z Kotysów znaleźliśmy następujących:
- Michał (urodzony ok. 1812, zm. ???)
- Magdalena (1816-1817)
- Tekla (1818-1875)
- Wawrzyniec (1821-???)
- Jakub (1824-1827)
- Błażej (1831-???)

Z wyżej wymienionych swoje rodziny na pewno założyli Michał, Tekla i Wawrzyniec.

Michał Szmigielski, nasz praprzodek o którym trochę już pisaliśmy, ożenił się z Katarzyną Tarką i miał z nią co najmniej czwórkę dzieci:
- Franciszek (1843-1845)
- Jan (1847-???)
- Katarzyna (1849-1872)
- nasz przodek Antoni (1852-???)

Wiemy, że Jan założył rodzinę - ożenił się z Teklą Kozak i mieli razem kilkoro dzieci: syna Adama (ur. 1874) i córki Annę (1880-1881), Marię (1882-???) i Agnieszkę (1886-???). Jan Szmigielski mieszkał w domu numer 83 - można zgadywać, że jako starszy od Antoniego to on odziedziczył rodzinny dom, który potem przekazał synowi Adamowi.

Tekla Szmigielska wyszła za Michała Tarkę, syna Michała i Katarzyny Gliwa i wdowca po Mariannie Kubickiej. Tekla i Michał mieli co najmniej czwórkę dzieci:

- Marcin (ur. ok 1847-???)
- Marianna (1847-???)
- Ewa (1850-???)
- Marcelina (1854-1862)
- Marek (1859-1883)

Marcin ożenił się z Agnieszką Oleszczuk. Ewa wyszła za Mikołaja Kitajczyka. Marek był żonaty z Małgorzatą Polanowską. Póki co nie udało się nam znaleźć potomków żadnej z tych par.


Wawrzyniec Szmigielski miał dwie żony: Katarzynę Malinowską (wdowę po Jakubie Maślanka), a później - Marię Gur (Górniak) vel Krzewską. Nawiasem mówiąc Katarzyna jest z nami spowinowacona poprzez Malinowskich (wspólny przodek - jej dziadek Jan, mąż Rozalii).


W listopadzie 1853, gdy brał ślub z Katarzyną, Wawrzyniec był opisany jako "miles dimissus", czyli żołnierz zwolniony ze służby. Miał 32 lata i mieszkał w domu numer 83, czyli z rodzicami.

Z Katarzyną mieli dwójkę dzieci, Michała (ur. 1854 w domu nr 88) i Annę (ur. 1857 w domu nr 78). Oboje założyli swoje rodziny i mieli po kilkoro dzieci. W tym czasie Wawrzyniec był już zapisywany w księgach jako rolnik.

Katarzyna zmarła w lipcu 1859, a w listopadzie Wawrzyniec ożenił się z Marią.


W dniu ślubu Wawrzyniec jest wpisany jako mieszkaniec domu numer 127, co sugeruje, że jakoś po ślubie z Katarzyną wyprowadził się z domu rodzinnego.

Wawrzyniec i Maria mieli córkę Teresę (ur. 1861), która niestety zmarła mając kilka miesięcy ("z przyczyn naturalnych"), Klarę (1863-???) oraz syna Tomasza.

Tajemnicza sprawa dotycząca Wawrzyńca, to fakt, że widnieje on w księdze zgonów z 1841 roku:


Błąd księdza? "Ukradziona" tożsamość?
Koledzy genealodzy z forum Genealodzy.pl zasugerowali, że albo był to błąd, albo też mogła to być próba uchronienia młodego Wawrzyńca od poboru do wojska. Jeśli tak, to nie była skuteczna.

(Dla zainteresowanych: metryki z Plebanówki są dostępne na AGAD i FamilySearch).  

 

Wpis opublikowany 01.03.2018, aktualizowany 10.12.2020.

Szmigielscy z Plebanówki - Jan Szmigielski (1905-1951) i przodkowie



Jan Szmigielski urodził się 3 czerwca 1905 roku w Plebanówce (parafia w dekanacie Trembowla). Jego rodzicami byli Antoni i Eudoksja z Kańskich, zamieszkali w domu numer 87. Chrzestnymi Jana byli Tomasz Tarka i Teresa Hrehorczuk, żona Jana. Zarówno Antoni jak i Tomasz byli rolnikami.

Tomasz to prawdopodobnie syn Jana Tarki i Pelagii Mikulskiej, urodzony w 1861 roku i ożeniony z Heleną Maruszewską.

Dziadkowie Jana od strony ojca to Michał Szmigielski i Katarzyna Tarka, a od strony matki - Piotr Kański i Maria Paluch. Poród przyjmowała pani Zagórska a cztery dni później chrztu udzielił ksiądz Hajdukiewicz.


Jan miał trzy siostry i czterech braci, z tym że najstarszy z nich, też Jan, umarł w kilka dni po urodzeniu (w 1881 roku - spora różnica wieku!).

Eudoksja Kańska należała chyba do kościoła grekokatolickiego. Jak dotąd nie udało się nam znaleźć aktów urodzenia jej ani jej męża, ani też aktu ich ślubu. Natomiast mamy informacje o rodzeństwie Antoniego Szmigielskiego: Franciszek (1843-1845), Jan (1847-???), Katarzyna (1849-1872), a także akt ślubu Michała i Katarzyny (1842).


W 1842 roku Michał Szmigielski, lat 26, zamieszkały w domu numer 83, poślubił Katarzynę Tarkę, lat 24. Na podstawie tego wpisu widać, że ich syn Antoni się wyprowadził (tj. z domu 83 do 87), prawdopodobnie w momencie, gdy zakładał swoją rodzinę.

Michał był synem Sebastiana i Marianny Kotysowej, a Katarzyna córką Tadeusza Tarki i Ksawery Nadolnej. Tu mała uwaga - w innych dokumentach dane matki Katarzyny się zmieniają i dotyczy to zarówno jej imienia, jak i nazwiska. Świadkami ślubu byli Szymon Górniak i Maciej (lub Mateusz) Gołębiowski, oboje rolnicy. Jeśli dobrze zidentyfikowaliśmy Szymona, to chodzi o pana, który miał co najmniej trzy żony (Annę Hrycyszyn/Pańczyszyn, Annę Gomulicką i Annę Maślankę) i który był też znany pod nazwiskiem Krzewski. Z kolei Mathias Gołębiowski to prawdopodobnie syn Marcina i Rozalii, a mąż Ewy Obacz (czy Owczarz).

Sebastian Szmigielski miał oprócz Michała jeszcze co najmniej dwie córki (Magdalenę i Teklę) i trzech synów (Wawrzyńca, Jakuba i Błażeja). Michał był z nich najstarszy. Na podstawie aktów urodzenia dzieci ustaliliśmy, że Sebastian był synem Błażeja i Jadwigi.

Magdalena Szmigielska, siostra Sebastiana, urodziła się w 1816 roku w domu nr 83, tak więc ten sam dom był miejscem zamieszkania rodziny przez dziesiątki lat - w 1908 roku pod tym samym numerem urodził się inny Jan Szmigielski, syn Adama, wnuk Jana, prawnuk Michała, praprawnuk Sebastiana.





(Dla zainteresowanych: metryki z Plebanówki są dostępne na AGAD i FamilySearch).